U većini kantona, u odnosu na 2021., zabilježen je rast broja zaposlenih u odnosu na broj penzionera, a najmanji omjer na kraju 2022. iznosio je 1:1,3.
Da bi penzioni sistem bio samoodrživ, potrebna su najmanje četiri radnika na jednog penzionera. Bosna i Hercegovina, jednako kao i većina evropskih zemalja, daleko je od ovog idealnog omjera, piše Večernji list BiH.
No, situacija je tijekom prošle godine, barem kada je riječ o podacima vezanim uz Federaciju BiH, bila nešto povoljnija.
Prema podacima iz dokumenta “Makroekonomski pokazatelji po kantonima Federacije BiH”, omjer radnika i penzionera različit je od kantona do kantona. U većini kantona, u odnosu na 2021., zabilježen je rast broja zaposlenih u odnosu na broj penzionera, a najmanji omjer na kraju 2022. iznosio je 1:1,3. Najpovoljniji omjer na kraju prošle godine imao je Sarajevski kanton, u kojoj je na jednog penzionera bilo 1,8 zaposlenih.
Inače, trenutni penzioni sistem temelji se na modelu međugeneracijske solidarnosti, u kojem oni koji rade izdvajaju iz plate za one koji su u penziji, kao što su današnji penzioneri tokom svog radnog vijeka radili za one koji su u tom razdoblju bili korisnici penzija. Takođe, u idućem razdoblju, kada sadašnji radnici odu u penziju, za njihove penzije iz svojih će plata izdvajati oni koji tada budu u radnom odnosu.
Međutim, zbog sve većeg broja penzionera i dužeg životnog vijeka provedenog u penziji te činjenice da je u velikom broju evropskih zemalja došlo do deficita radne snage, ovakav model financiranja penzionog sistema, koji je nastao prije više od sto godina, u jednom trenutku postaće besmislen.
Već sada u najvećem broju zemalja, među kojima je i BiH, radnici ne mogu pokriti troškove penzija, zbog čega se razlika nadomiruje iz entitetskih budžeta (FBiH i RS), a prognoze za budućnost nisu nimalo optimistične.
