Kategorija: Društvo

Broj penzionera u Republici Srpskoj u decembru 2023. iznosio je 282.671 i veći je za 6.168 u odnosu na decembar 2022. godine, podaci su Fonda za Penzijsko i invalidsko osiguranje RS, a koje su dostavili Penzionerskom centru.

“U decembru 2023. godine bilo je ukupno 282.671 korisnik, dok je u istom periodu 2022. godine bilo 276.503 korisnika prava na penziju, što je za 6.168 korisnika ili 2,23% više u odnosu na decembar 2022.godine”, naveli su iz Fonda.

Kako su istakli, porast broja korisnika je prirodan proces, a dobrim dijelom je proizašao iz zakonskih povoljnosti u pogledu ostvarivanja prava za osiguranike sa 40 godina penzijskog staža bez obzira na godine života, potom na institut žena-majka, statusa osiguranika i uplati doprinosa za nezaposlenog roditelja sa 4+ djece i dr.

Uprkos svim poteškoćama i problemima koji prate poslovni ambijent i kretanja u svjetskoj ekonomiji vazduhoplovni zavod “Kosmos” iz Banjaluke nastavio je trend pozitivnog poslovanja te je prošle godine ostvario dobit u iznosu od oko 200.000 maraka.

Direktor “Kosmosa” Dušan Vještica rekao je “Glasu Srpske” da je to sedma godina zaredom da poslovanje završavaju u plusu te će nastojati da ove godine postignu još bolji rezultat, iako će, po svemu sudeći, biti veoma izazovna.

Poslovni rezultat bi, istakao je Vještica, bio mnogi bolji da nije bilo problema na globalnom nivou koji su otežali poslovanje u smislu nabavke robe i usluga, posebno kad je riječ o rezervnim dijelovima u dijelu naoružanja i vojne opreme.

– Naša višegodišnja praksa je da 40 odsto poslova vezujemo za namjensku industriju, a ostatak za civilno tržište. Unazad nekoliko godina za Austriju i Njemačku radimo različite metalne konstrukcije, a prisutni smo i na domaćem tržištu – kazao je Vještica.

Dodao je da se, uprkos svim naporima, ovo preduzeće nikako ne može izvući iz naslijeđenog duga.

– Po dolasku sam naslijedio 24,5 miliona maraka tuđih obaveza. Od ukupnog iznosa za ovih nekoliko godina uspjeli smo da servisiramo oko 10,5 miliona KM i to onih najkritičnijih obaveza koje su prve dospjele – rekao je Vještica.

Prema njegovim riječima, plan restruktuiranja ovog preduzeća traje do 2030. godine.

– Po nekom dinamičkom planu ispunjavamo te obaveze, ali to značajno opterećuje redovno poslovanje. Svjedoci smo da mnoge kompanije u ovim otežanim uslovima ne mogu da servisiraju obaveze u redovnom poslovanju, pored kojeg mi imamo i finansijski teret – kazao je Vještica.

Vlada RS je, kao vlasnik 100 odsto kapitala ovog preduzeća, donijela odluku da se izvrši restruktuiranje obaveza fondova RS i zadužila Poresku upravu i Investiciono-razvojnu banku (IRB) RS.

– Sačinili smo program finansijskog restruktiranja i dostavili IRB-u RS, koja bi vrlo brzo trebalo da iznese konačno mišljenje, na osnovu kojeg bi Vlada RS mogla donijeti odluku o pretvaranju obaveza fondova u kapital društva. To bi nam značajno rasteretilo poslovanje, finansijsku poziciju i slično. Na taj način bi, između ostalog, obaveze prema zaposlenim iz prethodnog perioda prema Fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO) RS bile u potpunosti zatvorene i radnici, koji ispunjavaju uslove i žele, bi se mogli penzionisati – naglasio je Vještica.

U “Kosmosu”, ističe on, trenutno radi blizu 100 radnika, među kojima ima i penzionera koji su angažovani na različitim projektima.

– Što se tiče plata više ne kasne. Uspjeli smo čak da radnicima u decembru uplatimo i akontacije za tekući mjesec, jer smo priveli godinu kraju i naplatili potraživanja – kazao je Vještica.

Gradonačelnik Stoca Stjepan Bošković održao je sastanak sa savjetnikom ministra rada i socijalne politike FBiH Tarikom Smailbegovićem, predstavnikom Populacijskog fonda UNFPA Željkom Blagojevićem i savjetnicom iz područja osnivanja centra za zdravo starenje Sejdefom Bašić u cilju uspostavljanja suradnje i osnivanja Centra za zdravo starenje u Stocu.

Kao sljedeći korak dogovorena je analiza stanja na terenu, potrebnih ljudskih resursa kao i potencijalnih izvora financiranja, a u svemu tome Grad će imati podršku Ministarstva rada i socijalne politike FBiH i Populacijskog fonda UNFPA.

Nakon sastanka kod gradonačelnika organizovana je posjeta Domu zdravlja Stolac i Domu za socijalno i zdravstveno zbrinjavanje osoba s invaliditetom i drugih osoba.

Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje Republike Srpske (Fond PIO RS) je u prethodnoj godini izvršio 6.168 ocjena radne sposobnosti u postupku zahtjeva za ostvarivanje prava na invalidsku penziju što je za 1.022 ili 19.85 odsto više nego 2022. godine.

Iz Fonda navode da se na domaće osiguranje odnosilo 4.731 ili 76.70 odsto zahtjeva, dok je sa ino nosiocima osiguranja usaglašavano 1.437 ili 23.30 odsto zahtjeva za ocjenu radne sposobnosti.

– Zapaža se da je gubitak radne sposobnosi kao posljedica povrede na radu u 2023. godini nastao u 147 slučaja što je za 29 slučaja ili 24.58 odsto više nego u prethodnoj godini. Nasuprot utvrđenom gubitku radne sposobnosti u 2023. godini kod 1.694 (27.46 odsto) slučaja, organi vještačenja Fonda PIO su, u odgovarajućem postupku, kod 4.474 ili 72.54 odsto slučaja utvrdili da invalidnost u smislu gubitka radne spodobnosti ne postoji, da liječenje nije završeno, da postoji smanjena radna sposobnost, da ispitivanje i liječenje nije završeno i drugo – ističe se u saopštenju Fonda PIO RS.

Dodaju da je znatno povećanje broja zahtjeva za ocjenu radne sposobnosti proizašlo iz novih propisa u oblasti zdravstvenog osiguranja, kojima su osiguranici obavezani da prije isteka roka od šest mjeseci privremene nesposobnosti za rad, od strane ljekara porodične medicine, budu upućeni na ocjenu radne sposobnosti.

Od ukupnog 282.671 penzionera, zaključno sa 31.12.2023. godine, 227.450 korisnika je sa prebivalištem u Republici Srpskoj, a van Republike je 55.221 penzionera, naveli su iz Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje RS.

Prema njihovim podacima, a koje su dostavili Penzionerskom centru, najveći broj penzionera je u Srbiji, njih 21.027.

“Poslije Srbije, slijedi Hrvatska da 13.805 penzioneram a zatim i Federacija BiH sa 12.305 penzionera”, rekli su nam u Fondu PIO.

Pored nabrojanih zemalja, penziju iz Srpske prima i 1.963 penzionera u Austriji,  1.675 u Crnoj Gori,  Njemačkoj 1.352, te Sloveniji 1.010.

Sa brojom ispod hiljadu su i Švedska sa 510 penzionera, Australija 455, Holandija 220, Makedonija 183, SAD 182 i Švajcarska koja ima 107 penzionera koji penziju primaju iz Republike Srpske.

Prema riječima Nikole Banovića, predsjednik UO Udruženja penzionera/umirovljenika Grada Tuzla, zadovoljni su 2023. godinom kada je u pitanju rad Udruženja.

“Povećan je broj članova a nije izostala ni podrška nadležnih. U 2023 godina smanjena je smrtnost članova udruženja, a povećan je broj novih članova”, istakao je Banović.

Dodaje da su u 2023 godini od Vlade TK penzioneri dobili donaciju od 4550 KM, da se podijeli za 91 penzionera.

Podrška Udruženju nije izostala ni od Grada Tuzla koji je obezbijedio donaciju od 24.000 KM.

“Na sastanku sa gradonačelnikom Zijadom Lugavićem prošle godine, dogovoreno je da ta podrška u 2024. godini iz Budžeta Grada Tuzle bude u iznosu od 30.000 KM za rad Udruženja, zbog čega su iz Udruženja veoma zahvalni”, kazao je Banović.

Najveći izazovi za penzionere još uvijek su visoke cijene osnovnih životnih namirnica, zbog čega penzioneri uz visinu penzija kakva jeste u BiH, i dalje teško žive, istakao je Banović.