Prosječna penzija za 40 godina staža u Federaciji BiH tokom prošle godine iznosila je 1008 KM, dok je iznos prosječne starosne penzije u ovom bh. entitetu u istom razdoblju bio 802 KM, stoji u dokumentu “Informacija o stanju u penzionom sistemu” Federalnog ministarstva rada i socijalne skrbi.
Visina prosječne plate u FBiH tokom prošle godine iznosila je 1373 KM, što znači da je udio penzije s 40 godina staža u prosječnoj plati iznosio 73,42 posto, a samostalne starosne penzije 58,41 posto.
Invalidske i porodične
“Prosječna penzija s 40 godina penzionog staža i starosna samostalna penzija jedine su relevantne za analizu adekvatnosti penzija odnosno udjela penzije u prosječnoj plati jer to su penzije koje su ostvarene iz radnog odnosa s većim godinama staža osiguranja i isključivo sa stažem u Federaciji BiH – samostalna”, navodi se u spomenutoj informaciji.
Nadalje, u informaciji Federalnog ministarstva rada i socijalne pomoći stoji kako invalidske i porodične penzije nisu relevantne za analizu udjela penzija u prosječnoj plati jer invalidske penzije imaju mali ukupni staž (prosjek svega oko 20 godina staža) te je zbog toga većina invalidskih najniži iznos penzije, što je tokom prošle godine iznosilo 573,53 KM, a porodične penzije umanjuju se za 10 posto (za udovice ili udovce većina slučajeva) od iznosa starosne penzije, zbog čega su takođe u kategoriji najnižih penzija.
Uz njih, i porodične penzije i za osiguranika zbog malog staža uglavnom su takođe iznosi najnižih penzija.
“Ako se posmatraju isključivo starosne penzije kao relevantne, onda se može reći da je adekvatnost penzija na zavidnom nivou od 73,4 posto za 40 godina staža i 58 posto za samostalne starosne penzije i uz činjenicu da samostalne starosne penzije imaju prosječan staž od svega 32 godine (da je staž veći, i starosne mirovine bile bi još veće, odnosno iznad 60 posto prosječne plate).
Razmjerne penzije takođe smanjuju iznos ukupne prosječene penzije jer su malog iznosa zbog toga što se obračunavaju isključivo na dio staža ostvarenog u Federaciji BiH (staž u prosjeku oko 20 godina) u odnosu na ukupan staž, tako da razmjerne penzije u prosjeku iznose oko 250 KM.
Standard penzionera
U suštini, za budući bolji standard penzionera u Federaciji BiH, ali i cijeloj državi, bitno je da se što dalje ostaje u radnom odnosu i ostvaruje veći staž i plate te će se tako održati finansijski stabilan penzionii sistem” – zaključeno je u spomenutoj informaciji
Tako je i u dosta zemalja Europske unije. A veliki dio penzionera u BiH i cijeloj regiji radi i nakon odlaska u penziju. Osiguraniku koji ostvari pravo na starosnu penziju za svaki mjesec kasnijeg odlaska u starosnu penziju koji je proveo u osiguranju u odnosu na propisanih 65 godina života, iznos ostvarene penzije uvećava se za 0,166666%, odnosno za dva posto na godišnjem nivou.
Tako, npr., ako osiguranik ostvari pravo na starosnu penziju s navršenih 65 godina i 5 mjeseci života, ostvareni iznos penzije uvećava mu se za 0,833333% navode iz Zavoda za MIO Federacije BiH.
(Izvor vijesti: Večernji.ba)
