Kategorija: Društvo

Za tri godine cijene usluga i proizvoda široke potrošnje u Srpskoj su porasle i do gotovo duplo.

Tako je u decembru 2021. školska sveska koštala 0,72 KM, a u istom mjesecu 2024. cijena joj je bila 1,41 KM, što predstavlja rast od 96 odsto.

Informacije o ovom i nizu drugih poskupljenja objavljene su na društvenim mrežama i tačne su, pokazuju podaci Republičkog zavoda za statistiku.

Nije poskupljivala samo roba, nego i usluge, pa je tako muško šišanje, naravno u prosjeku, sa 5,86 poskupjelo na 10,98, odnosno za 87 odsto. Na spisku proizvoda kojima su najviše rasle cijene našao se i negašeni kreč, čije je cijena od decembra 2021. do istog mjeseca 2024. otišla sa 0,20 na 0,36 KM po kg, odnosno za 80 odsto.

Još jedna usluga kojoj je vrtoglavo skočila cijena je i vanjsko pranje auta – sa 5,59 na 9,98, odnosno za 79 odsto. Toaletni sapun je po kilogramu sa 10,83 “otišao” na 19,14, ili, kada to pretvorimo u procente, cijena mu je porasla za 77 odsto.

Cijene proizvoda

Kilogram paradajza je sa 2,47 poskupio na 4,22 KM, što predstavlja poskupljenje od 71 procenat, a kilogram kupusa, umjesto 1,18, koštao je 1,90, odnosno poskupio je za 61 odsto.

Pakovanje toalet papira je sa 3,18 “otišlo” na 5,09, pa je za taj proizvod riječ o rastu od 60 odsto. Junetina sa kostima koštala je 9,73 i poskupjela je na 15,29 KM, što predstavlja skok od 57 odsto.

So je sa 0,84 poskupjela na 1,31, odnosno za 56 procenata, mlijeko sa 1,51 na 2,30, tj. za 52 odsto, a kafa sa 14,88 na 22,64, odnosno za 52 odsto. Ali, ni to nije sve, jer u konkretnom slučaju riječ je o desetinama vrsta robe i usluga koje su u Srpskoj vrtoglavo poskupjele unazad tri godine.

Životni standard se pogoršao

Nedeljka Neška Ilijić, izvršna direktorica Udruženja građana “Oaza” Trebinje, kaže da se životni standard u tom periodu jako pogoršao.

“Samo za zadnjih mjesec dana opet je sve poskupjelo. I juče sam nešto gledala, ma svaki dan je ista situacija. Potrošačka korpa sve je skuplja i sve veća su zaduženja građana. Platama je nemoguće sebi priuštiti osnovne životne namirnice. A gdje je, recimo, ono što treba djeci za školu, kao što su patike, iz kojih oni brzo izrastaju i slično”, rekla je Ilijićeva za “Nezavisne novine”.

Božana Radomir, saradnica za ekonomska pitanja u Savezu sindikata Republike Srpske, ističe da je sindikalna potrošačka korpa u decembru 2021. iznosila 2.032 marke, a u istom mjesecu 2024. bila je 2.666 maraka.

“U pitanju su proizvodi i usluge koji su neophodni jednoj četvoročlanoj porodici na mjesečnom nivou da zadovolji onaj osnovni nivo potreba, gdje spadaju prehrana, stanovanje, režijski troškovi, prevoz, odijevanje i tako dalje. Evidentno je da je sindikalna potrošačka korpa u decembru 2024. godine bila na nivou koji je najveći do sada”, istakla je Radomirova za “Nezavisne novine”.

Prehrana najskuplja

Kada je u pitanju segment prehrane, prema riječima naše sagovornice, na kraju 2021. godine izdvajalo se oko 800 maraka, a u decembru 2024. troškovi su iznosili 1.214 KM.

Milorad Dodik, predsjednik Srpske, potvrdio je u četvrtak da postoje određena ponašanja na tržištu koja nisu u skladu sa tržišnim kretanjima.

“Upoznati smo da Vlada preduzima mjere i da će nadležno ministarstvo sprovesti mjere kontrole cijena”, rekao je Dodik. Podsjetimo, građani su se i početkom ove godine našli na udaru brojnih poskupljenja. Zbog toga su organizovani i bojkoti trgovina, kako u BiH, tako i u regionu. Facebook grupa BOJkot.ba najavila je da će 14. februara biti održan treći bojkot trgovina u BiH.

“Racionalizujte potrošnju ostalim danima. Izbjegavajte kupovinu lako kvarljivih proizvoda. Izbjegavajte kupovinu artikala koji su najviše poskupjeli, potražite alternative. Kupujte samo nužne namirnice. U petak ne kupuj ništa. Budi dio promjene”, poručili su iz ove grupe.

Predsjednik Udruženja penzionera u Trebinju Mirko Milojević rekao je da se za besplatnu banjsku rehabilitaciju do sada prijavilo oko 70 penzionera iz ovog grada.

Milojević je rekao Srni da će iz Trebinja na banjsku rehabilitaciju moći da ide 145 penzionera, dok je prošle godine išlo 35 penzionera.

Prema njegovim riječima, trebinjski penzioneri najviše pretenduju da idu u banju “Vilina vlas” u Višegradu.

“Besplatna banjska rehabilitacija mnogo znači za penzionere. Već do sada za tri dana prijavilo se 70 penzionera iz Trebinja. Za penzionere koji imaju veoma male penzije, to je velika pomoć”, rekao je Milojević.

On je dodao da je ove godine Vlada Republike Srpske i predsjednik Srpske Milorad Dodik iznašli novac, pa će ove godine četiri puta više penzionera otići u banje.

“Prošle godine na nivou Republike Srpske oko 1.000 penzionera je išlo na rehabilitaciju, a ove godine više od 4.000”, rekao je Milojević.

Penzioneri sa prebivalištem u Republici Srpskoj do 18. februara mogu se prijaviti u opštinska i gradska udruženja penzionera za besplatnu sedmodnevnu banjsku rehabilitaciju, saopšteno je iz Udruženja penzionera Republike Srpske.

O trošku Vlade Republike Srpske na sedmodnevnu banjsku rehabilitaciju ove godine otići će 290 korisnika prava Fonda za penzijsko invalidsko osiguranje iz Prijedora, izjavio je danas Srni predsjednik prijedorskog Udruženja penzionera Slobodan Brdar.
Brdar je naveo da je to znatan porast broja korisnika ovog prava budući da je u posljednje tri godine u ovom programu učestvovalo po 68 prijedorskih penzionera.

On je pojasnio da je isticanje roka od 5. do 18. februara stvorilo u javnosti zabunu, budući da će oglase raspisivati svako lokalno udruženje penzionera u skladu sa svojim rasporedima obaveza, uslovima pravilnika i procjeni vremena potrebnog za pribavljanje dokumentacije.

“Poručujemo članovima da će preko svojih mjesnih udruženja i predsjednika mjesnih udruženja biti blagovremeno obaviješteni o terminima kada da podnesu prijave i procjenjujemo da kod nas u Prijedoru oglas neće biti raspisan prije aprila. U oglasu će biti sve precizirano koji se uslovi traže i biće dovoljno vremena za pribavljanje dokumentacije”, rekao je Brdar Srni.

Prema njegovim riječima, najvažniji uslov je da penzioner u posljednjih 10 godina nije koristio banjsko-klimatsku rehabilitaciju preko Fonda zdravstvenog osiguranja, preko Organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila, Boračke organizacije, Udruženja penzionera ili bilo kojem osnovu koji uključuje javne budžete.

On je podsjetio da, pored banjskih rehabilitacija koje finansira Vlada Republike Srpske, u Prijedoru već petnestak godine ima program koji 50 odsto sufinansira grad.

Vlada Republike Srpske finansiraće trostruko više semberskih penzionera nego prošle godine, njih 320, koji će ove godine otići na sedmodnevnu banjsku rehabilitaciju, izjavio je Srni predsjednik bijeljinskog Udruženja penzionera Đuro Stanojlović.

Stanojlović je naveo da su prošle godine po ovom programu banju koristila 74 bijeljinska penzionera.

“Uz našu zahvalnost, nadam se da će ovakva podrška penzionerima u Republici Srpskoj biti i nastavljena”, rekao je Stanojlović.

Na dan isplate januarske penzije, koja je usklađivanjem uvećana za šest odsto, Stanojlović je pohvalio što je Vlada ispoštovala ovu zakonsku obavezu i dodao da se do kraja godine u Udruženju nadaju povećanju penzija za još najmanje tri odsto.

“Konkurs za besplatnu banjsku rehabilitaciju objavljen je na oglasnoj tabli Udruženja 4. februara, prijem molbi je od 17. februara do 4. marta, a svi penzioneri mogu da podnesu molbu za besplatnu banjsku rehabilitaciju”, naveo je Stanojlović.

Prema njegovim riječima, neki od kriterijuma bodovanja su dužina radnog staža, visina penzije, dužina korištenja penzije i članstvo u Udruženju penzionera.

Stanojlović je rekao da je na kraju prošle godine Bijeljina imala 17.208 penzionera, a njih 11.998 su članovi Udruženja.

U Udruženju penzionera opštine Kozarska Dubica bilježe izuzetno veliku zainteresovanost svojih članova za besplatnu banjsku rehabilitaciju.

“Već prvog dana evidentirali smo 30 prijava naših penzionera, a dvostruko više telefonom se raspitivalo za uslove”, rekao je predsjednik dubičkog udruženja Rodoljub Burazor.

On je posjetio da svi penzioneri sa prebivalištem u Republici Srpskoj, od 5. do 18. februara, u skladu sa Pravilnikom o načinu upućivanja penzionera na besplatnu sedmodnevnu banjsku rehabilitaciju, mogu da predaju prijave sa potrebnom dokumentacijom u svojim opštinskim i gradskim udruženjima.

“Uz prijavu treba da prilože kopiju lične karte, ček od posljednje penzije, rješenje o penzionisanju ili naslijeđivanju penzije i potpisanu izjavu koju će dobiti u udruženju“, pojasnio je Burazor..

“ U prostorijama našeg uruženja to mogu učiniti svakog radnog dana u vremenu od 09.00 do 13.00 časova, do 18.februara, a sve potrebne informacije dobiti i telefonom na broj : 052/424-492”, rekao je Burazor i pozvao zainteresovane da prijave dostave u predviđenom roku jer se nepotpune i neblagovremeno dostavljene neće uzeti u razmatranje.

Više je uslova za podnošenje zahtjeva, među ostalim da je penzioner najmanje tri godine u penziji i da prethodnih 10 godina nije koristio pravo na banjsku rehabilitaciju na teret Udruženja penzionera RS, Boračke organizacije i Fonda zdravstvenog osiguranja RS.

Na bodovanje će uticati i visina penzije, dužina radnog i penzijskog staža, a ukoliko neki od penzionera budu imali isti broj bodova prednost se daje onima koji su duže u penziji ili imaju nižu penziju, kao i stariji i bolesniji.

Udruženje penzionera Republike Srpske zaključilo je i potpisalo ugovore sa banjama: Banja Vrućica Teslić, Vilina Vlas Višegrad, Dvorovi Bijeljina, Kulaši Prnjavor, Mlječanica Kozarska Dubica i Terme Laktaši u koje će biti upućeno 4.309 penzionera na sedmodnevni oporavak i rehabilitaciju.

Predsjednik Udruženja penzionera Srpske Ratko Trifunović je ranije rekao da bi prvi penzioneri već u aprilu ili maju mogli da se liječe u pomenutim banjama.

(Izvor: rtv-kd.com)

Svake godine u budžetu Opštine Centar Sarajevo obezbjeđuju se finansijska sredstva za socijalno zbrinjavanje najugroženijih kategorija stanovništva.

Jedan od višegodišnjih projekata namijenjenih penzionerima sa najnižim primanjima, te osobama starijim od 60 godina bez primanja jeste projekat “Hljeb i mlijeko”.

Za mjesec februar ove godine pravo na stalnu novčanu pomoć za kupovinu osnovnih životnih namirnica – hljeba i mlijeka ostvario je 401 korisnik socijalnih usluga, među kojima je 358 penzionera sa područja ove lokalne zajednice, te 43 lica u stanju socijalne potrebe koja su starija od 60 godina, a nisu ostvarila pravo na penziju.

Penzioneri sa najnižim primanjima svaki mjesec putem ovog projekta od Opštine Centar dobijaju po 70 KM, dok osobe bez stalnih primanja ostvaruju pravo na po 100 KM. Ovaj mjesec je Služba za finansije Općine Centar na račune korisnika pomoći uplatila iznos od 29.360 KM.

Sredstva sa ovog budžetskog granta raspoređuje općinski načelnik zaključkom, na prijedlog Službe za boračko-invalidsku i socijalnu zaštitu u skladu sa utvrđenim kriterijima na osnovu podnesenih zahtjeva.

Mnogi su prednosti ako su penzioneri okupljeni oko svog Udruženja, kao što je slučaj u Višegradu.  Pored druženja u klupskim prostorijama gdje mogu popiti najjeftinije piće, kafu i čaj,  omogućava im se i liječenje u banjama i nabavka ogrevnog drveta na rate.

Udruženje penzionera u Višegradu ima 2170 čanova.

Nije to konačan broj jer su se mnogi izjasnali da neće u čanstvo udruženja. Za druženje koriste prostorije gdje mogu popiti kafu, sok i čaj po cijeni od 50 feninga, a od žestog i pića rakiju i rum za jednu konvertibilnu marku. Cijene Udruženja za penzionere nisu mijenjane četiri godine.

Najveći problem za njih su penzije koja ne prate troškove života.

Ne možemo biti nekoretni i reći da Vlada ne vodi računa o penzionerima,  da ne dolazi do povećanja penzija svake godine. Ali to povećanje penzija automatski neutrališe povećanje životnih namirnica, tako da penzionere ostaju na istom.

Da bi bar donekle olakšalo život osobama u trećem dobu,  Udruženje im omogućava kupovinu ogrevnog drveta na rate, liječenje u banjama i rehabilitacijonim centrima,  a Opština organizuje za njih izlete i druženja.

(Izvor: BN; foto ilustracija: yandex)