Kategorija: Novac

Prema podacima koje smo dobili od Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje Republike Srpske iznos naviše penzije u decembru 2023. godine iznosio je 2.894,64 KM.

Kako su naveli u evidencijama Fonda PIO broj korisnika prava koji primaju penziju u iznosu 1.500 KM i više iznosi 1.974 korisnika.

Isplatom penzije za decembar obuhvaćeno je ukupno 282.671 korisnika prava, od čega je 227.450 u Republici Srpskoj, a van Republike 55.221 korisnik prava.

Za isplatu penzije za decembar potrebno je 134,20 miliona KM u neto iznosu, odnosno 135,86 miliona KM u bruto iznosu.

Prosječna penzija iznosi 541,23 KM i čini 41,76% prosječne plate u Republici Srpskoj.

(Izvor: Penzionerski centar; foto ilustracija: yandex)

Penzioneri u Federaciji BiH žive teško. Većina od 444.666 penzionera u ovom entitetu, tačnije njih 66 posto, prima najnižu penziju od 538,27 maraka koja bi od januara trebala porasti na 570,56 KM. Zbog inflacije i rasta cijena mnogim je taj iznos nedovoljan za osnovne životne potrebe ili dostojan život.

“Nezadovoljni smo statusom penzionera u FBiH. Penzioneri su zaboravljeni od vlasti. Podijeljena je pomoć budžetskim korisnicima na federalnom i kantonalnim nivoima. Za penzionere nije obezbjeđena takva pomoć, iako i mi punimo budžet kao i budžetski korisnici”, rekao je Mirnas Buljubašić, predsjednik Udruženja penzionera/umirovljenika Grada Zenica.

Pomenuto udruženje egzistira od 1997. godine, ima oko 16.500 članova, od kojih njih 12.500 ima minimalne penzije.

Buljubašić pojašnjava da su podnijeli zahtjev za isplatu 13. penzije, kao pomoć penzionerima, te da su im iz vlasti odgovorili da nisu planirana sredstva za to, ali da će “vidjeti u narednom periodu da li je to moguće”.

“Penzioneri zemalja u okruženju imaju pravo na trinaestu penziju. Mi treba da se borimo da prosječna penzija prati prosječnu platu u Federaciju, da najniža ne može biti manje od 52 posto prosječne plate”, poručio je Buljubašić.

(Izvor: oslobodjenje.ba)

Penzije su u Republici Srpskoj zbirno povećane za 58,03 odsto ili 75,54 odsto efektivno u proteklih 10 godina, a novi rast slijedi sa redovnim godišnjim usklađivanjem penzija od januara, izjavio je direktor Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje /PIO/ Republike Srpske Mladen Milić.

“Obračun penzija za januar započećemo odmah nakon dobijanja neophodnih podataka o procentu promjene prosječne neto plate i promjene potrošačkih cijena na godišnjem nivou, koji se očekuju od Zavoda za statistiku Republike Srpske 24/25. januara”, rekao je Milić u intervju za Srnu.

On je podsjetio da prema Švajcarskom modelu redovno godišnje usklađivanje predstavlja polovinu zbira procenta promjene prosječne neto plate i procenta promjene potrošačkih cijena na godišnjem nivou u Republici Srpskoj u prethodnoj godini, na osnovu podataka Republičkog zavoda za statistiku.

“Prema njihovim podacima u periodu januar-novembar plate su rasle za 11,10 odsto, a procenat promjene potrošačkih cijena je bio 7,40 odsto. Čekaćemo podatak i za decembar i tek onda će se znati procenat redovnog godišnjeg usklađivanja penzija od januara ove godine”, naveo je Milić.

U januaru 2023. godine penzije su povećane za 13,5 odsto, kao kombinacija redovnog usklađivanja od 13,32 i vanrednog usklađivanja po odluci Vlade Republike Srpske od 0,18 odsto.

Milić je istakao da je isplata penzija u protekloj godini bila redovna i blagovremena, kako u Republici Srpskoj, tako i u inostranstvu, gdje Fond Srpske isplaćuje penzije za 55.000 korisnika u 32 države.

“Ovako efikasnu isplatu omogućio je dobar prihod po osnovu doprinosa, sa mjesečnim prosjekom od 112,74 miliona KM, kao i obezbjeđenjem nedostajućih sredstava od Vlade Republike Srpske, odnosno budžeta Republike, u iznosu 262,63 miliona KM na godišnjem nivo, u skladu sa zakonom”, objasnio je Milić.

Prema njegovim riječima, prihod Fonda po osnovu doprinosa bio je rekordan u prošloj godini i iznosio je 1,353 milijarde KM, što je u odnosu na doprinos od 1,178 milijardi KM u 2022, više za 14,8 odsto.

On je naglasio da je Fond PIO Republike Srpske u poslovnoj 2023. godini zabilježio odlične rezultate u gotovo svim segmentima rada zahvaljujući svim zaposlenim i njihovom doprinosu.

Zaključno sa septembrom prošle godine, potraživanja Fonda PIO iznosila su 464.912.220 KM, od čega se iznos od 86.276.040 KM odnosi na kamate, a 378.636.180 KM na osnovni dug.

U odnosu na prethodnu godinu, odnosno u odnosu na septembar 2022. godine ukupna potraživanja Fonda PIO smanjena su za 17,1 milion KM s tim da je javni sektor dug smanjio za 5,9 miliona KM, a privatni sektor za 11,1 milion KM.

Kao i prethodnih godina najviše duguju javne zdravstvene ustanove, a zaključno sa septembrom 2023. godine dugovale su 142.022.760 KM, što je ipak za 4,8 miliona KM manje nego što je bilo zaključno sa septembrom 2022. godine.

Dug su značajno smanjila i akcionarska društva koja su u septembru 2022. godine dugovala 55,8 miliona KM, dok su zaključno sa septembrom 2023. godine dugovala 44,5 miliona KM.

Ako je suditi po evdiencijama Fonda PIO, zaključno sa septembrom 2023. godine u Republici Srpskoj poslovalo je 44.809 subjekata kod kojih je na osiguranje prijavljeno 331.817 osiguranika.

Prosječna plata na koju je uplaćen doprinos iznosila je 1.198 KM, a ukupno evidentirana naplata doprionsa za penzijsko i invalidsko osiguranje u posmatranom periodu iznosi 995.352.858 KM.

Po načinu organizovanja u Republici Srpskoj najviše je onih koji su registrovani kao samostalni preduzetnici, tačnije njih 28.458, ali je najveći uplatilac doprionsa ubjedljivo javni sektor.

U Republici Srpskoj ima registrovanih 2.355 ustanova kod kojih je zaposleno 104.102 radnika, a njihova prosječna plata iznosi 1.436 KM, i prosječno za svakog od njih isplaćeno je po 411 KM doprinosa.

Ukupno, javne ustanove po osnovu doprinosa za Fond PIO u prvih devet mjeseci 2023. godine uplatile su 383,3 miliona KM. Odmah iza njih su privatna preduzeća koja su po osnovu doprinosa uplatila 345,5 miliona KM.

Cijene proizvoda i usluga za ličnu potrošnju u BiH u novemru lani u prosjeku su bile niže za 0,1% u odnosu na oktobar, dok je godišnja inflacija iznosila 1,7%, objavila je Agencija za statistiku BiH.

Alkoholna pića i duvan u novembru su u prosjeku bili skuplji za 0,1% u odnosu na oktobru, stanovanje i režijski troškovi za 0,5%, namještaj i uređaji za kućanstvo za 0,2%, restorani i hoteli za 0,7%, zdravstvo za 0,3%, za koliko su u prosjeku poskupjela ostala dobra i usluge.

Odjeća i obuća u novembru u prosjeku su bile jeftinije za 1,7 % u odnosu na oktobar, prijevoz za 1,9% te rekreacija i kultura za 0,1%. Blagi pad cijena U BiH nivo cijena u novembru lani u odnosu na isti mjesec prethodne godine bila je viša za 1,7%. Hrana i bezalkoholna pića u prosjeku su bili skuplji za 4,1%, alkoholna pića i duhan za 4,8%, namještaj, uređaji za kućanstvo i redovno održavanje kuće za 5,7%, a zdravstvo za 3,2%, piše Večernji.ba.

Komunikacije su u prosjeku bile skuplje za 2,2%, rekreacija i kultura za 4,8%, obrazovanje za 2,1%, restorani i hoteli za 7,3%, a ostala dobra i usluge za 8,9%. Prosječan pad cijena zabilježili su: odjeća i obuća za 8,3%, stanovanje i režijski troškovi za 1% te prijevoz za 7,5%.

Inflacija je krajem 2022. dosegnula rekordnih 16,9%. To se drastično odrazilo na život građana BiH jer su za životne namirnice i energente morali izdvajati značajno više novca. Cijene u 2023. nisu oscilirale kao 2022., a došlo je do smanjenja inflacije.

U januaru 2023. stopa inflacije u BiH iznosila je 14,1%, dok je trenutno godišnja inflacija na 2,1%. U decembru su bile niže i cijene goriva, za dvadesetak feninga po litri.

Upoređujući cijene pojedinih artikala iz potrošačke košarice, iz izvještaja Agencije za statistiku za januar i posljednje za oktobar evidentan je njihov blagi pad. Izuzetak su određeni poljoprivredni proizvodi te goveđe meso i piletina.

Kilogram hljeba u januaru 2023. koštao je 4,30, a na kraju oktobra 3,50 KM. Jeftiniji su i brašno, maslac i mlijeko, a značajan pad s 4 na 2,80 KM imale su cijene ulja. S druge strane, cijena junetine porasla je s 18,80 na 19,40 KM, piletine sa 6,30 na 6,70 KM po kilogramu, a skuplji su krompir, luk…

Prognoze i rast Inflacija je u oktobru iznosila 2,1%, što predstavlja, navode iz Centralne banke BiH, neočekivano brzo usporavanje u odnosu na prethodne mjesece.

– Prosječan rast cijena je značajno različit promatrano po entitetima. Prema podacima za oktobar entitetskih agencija za statistiku, u RS-u je zabilježena godišnja inflacija od 3,8%, dok je u FBiH zabilježeno stagniranje cijena od 0,1%, prema čemu je ova stopa inflacije daleko najniža u okružju.

Uprkos visokoj osnovici iz prethodne godine, ključni razlog za pad cijena u FBiH dolazi od režijskih troškova, gdje su cijene električne energije, plina i drugih energenata, prema službenim podacima, zabilježile pad od 14,5% na godišnjem nivou.

Istovremeno, ovaj pododjeljak je zabilježio rast cijena od 4,5% u RS-u – navodi se u procjeni Centralne banke. U 2024. očekuje se da će ukupna inflacija iznositi 2%, a temeljna 4,4%. Dušan Srdić, predsjednik Udruženja potrošača “Reakcija” iz Banje Luke, nije optimista kad je riječ o 2024. jer očekivano poskupljenje nafte na iznad 100 dolara za barel dovelo bi do novog vala poskupljenja.

– Društveno odgovorne kampanje, ali i mjere poput diferencirane stope PDV-a, smanjenja trošarina na gorivo, zamrzavanja cijena osnovnih životnih namirnica i dalje ostaju ciljevi – navodi Srdić za Avaz.

Osim velikog broja radnika koji su povjerovali u obećanje Federalne vlade da najniža plata u Federaciji BiH neće biti ispod 1.000 KM, aktuelna federalna vlast (Trojka i HDZ) razočarala je i penzionere koji su, kao i godinu ranije, očekivali akontativno povećanje penzija već u januaru 2024. godine.

Podsjećamo, prošle godine već u januaru penzije su akontativno povećane za oko 11 posto da bi u aprilu bile dodatno uvećane za još 5 posto, te vanredno za oko 4 posto. Sve u svemu, prošle godine penzije su u tri korekcije uvećane za oko 20 posto, dok ove godine, u najboljem slučaju, penzioneri mogu očekivati rast penzija od 6 posto, i to tek od aprila ove godine.

Ovogodišnje povećanje penzija biće manje od stope inflacije, što zapravo znači da penzije u stvarnosti uopće neće rasti nego će biti čak i niže nego protekle godine.

Kako je rast BDP-a manji od 3 posto, ne postoji zakonska mogućnost za vanredno usklađivanje penzija, kako je to urađeno protekle godine zahvaljujući snažnom rastu BDP-a.

Isplata penzija za decembar u Federaciji BiH počela je u srijedu, 3. januara 2024. godine, a kako smo naveli penzije se do aprila ove godine neće povećavati.

Najniža penzija za decembar iznosi 538,27 KM, a zagarantirana penzija 642,40 KM.

Najviša penzija ostvarena prema Zakonu o PIO iznosi 2.800 KM, dok prosječna penzij iznosi 675,57 KM.

Penzije za decembar primit će 444.666 korisnika, a ukupno potrebna sredstva za isplatu iznose oko 270 miliona maraka, izvijestili su iz Federalnog zavoda za penziono i invalidsko osiguranje.

(Izvor: slobodna-bosna.ba)

Načelnik opštine Kotor Varoš Zdenko Sakan organizovao je novogodišnji prijem za 39 penzionera koji su radni vijek proveli u Opštinskoj upravi i uručio im po 100 KM.

Sakan je istakao da su penzioneri dali veliki doprinos razvoju lokalne zajednice, a da je današnji prijem prilika da im zahvali i poželi srećne praznike.

“Nismo zaboravili sve ono što su ovi vrijedni ljudi uradili za opštinu Kotor Varoš i njene građane. Materijalni momenat nije toliko važan, koliko to što im na ovaj način dajemo na značaju, da vide da ih nismo zaboravili dok provede penzionerske dane”, naveo je Sakan.

On je nekadašnje radnike upoznao o projektima koje su realizovani u ovoj godini, kao i o planiranim investicijama za narednu, a uručio je i prigodne poklone za šest radnika Opštinske uprave koji su ove godine otišli u penziju.

Penzioner Milenko Žarić zahvalio je za prijem, te naveo da je ovo tradicija kojoj se iznova raduju i koju ne treba prekidati.

“Novac je znak pažnje, a vjerujem da mnogima to znači uoči predstojećih praznika, a za mene je mnogo veći značaj i mnogo draže da vidim svoje kolege”, istakao je Žarić.

(Izvor i foto: Srna)

U opštini Ugljevik danas je za 300 penzionera dodijeljeno po 100 KM u povodu nastupajućeg Božića za šta je iz lokalnog budžeta i Udruženja penzionera izdvojeno 30.000 KM.
Načelnik Ugljevika Vasilije Perić i predsjednik Skupštine opštine Ugljevik Zoran Lazić razgovarali su sa penzionerima i ocijenili dobrom saradnju sa ovim udruženjem.

Perić je istakao da je dužnost i obaveza svih da iskažu poštovanje prema onima koji su gradili cjelokupan ovaj kraj i Ugljevik.

“Izdvojili smo određen dio materijalnih sredstava da u ovim prazničnim danima pomognemo ovu najstariju populaciju društva koja je jedna od najugroženijih”, rekao je Perić i najavio dalju podršku penzionerima.

Predsjednik Udruženja penzionera Ugljevik Mlađo Tomić poajsnio je da je pomoć dodijeljena penzionerima koji imaju niske penzije, veliku starost, te penzionerima koji su bolesni i onima koji nisu dobili pomoć za ogrev od Vlade Republike Srpske.

-Imamo veliku podršku od rukovodstva opštine Ugljevik, to je jedina lokalna zajednica koja pomaže penzionerima u Republici Srpskoj-naglasio je Tomić i dodao da ovo udruženje broji 1.200 članova a da na području opštine Ugljevik ima ukupno 1.900 penzionera.

(Izvor i foto: istokrs.com)