Kategorija: Društvo

Svake godine u budžetu Opštine Centar budu osigurana finansijska sredstva za socijalno zbrinjavanje najugroženijih kategorija stanovništva. Jedan od višegodišnjih projekata namijenjenih penzionerima sa najnižim primanjima, te osobama starijim od 60 godina bez primanja jeste projekt „Hljeb i mlijeko“.

Za septembar ove godine pravo na stalnu novčanu pomoć za kupovinu osnovnih životnih namirnica – hljeba i mlijeka ostvarilo je 396 korisnika socijalnih usluga, među kojima su 352 penzionera sa područja ove lokalne zajednice, te 44 lica u stanju socijalne potrebe koja su starija od 60 godina, a nisu ostvarila pravo na penziju.

Penzioneri sa najnižim primanjima svaki mjesec putem ovog projekta od Opštine Centar dobijaju po 70 KM, dok osobe bez stalnih primanja ostvaruju pravo na po 100 KM.

Ovaj mjesec je Služba za finansije Opštine Centar na račune korisnika pomoći sveukupno uplatila iznos od 29.040 KM.

Sredstva sa ovog budžetskog granta raspoređuje općinski načelnik zaključkom, na prijedlog Službe za boračko-invalidsku i socijalnu zaštitu u skladu sa utvrđenim kriterijima na osnovu podnesenih zahtjeva, saopćeno je iz Opštine Centar.

Više od 28 hiljada penzionera u Tuzlanskom kantonu potpisalo je peticiju kojom od Vlade FBiH traže povećanje penzija, isplatu jednokratne novčane pomoći, te novac za rehabilitaciju i liječenje.

Peticiju su potpisivali i penzioneri u ostatku Federacije, a svi zajedno će ju predati Federalnoj vladi sredinom septembra. Ukoliko njihovi zahtjevu ne budu ispunjeni, penzioneri za oktobar najavljaju masovne proteste u Sarajevu.

„Tačne podatke ćemo imati 11.9. kada imamo zajednički sastanak svih udruženja sa Federalnim savezom. Sastanak će biti održan u Fojnici i tu ćemo se dogovoriti o datumu predaje peticije i zahtjeva prema Vladi FBiH, a dogovorit ćemo se i o datumu protesta ukoliko Vlada ne ispuni naše zahtjeve“, rekao je za RTV Slon Haso Halilović, predsjednik Saveza udruženja penzionera TK.

Podsjećamo, o ovoj temi smo govorili i ranije. S obzirom da je većina penzionera u sličnoj situaciji, sva udruženja na kantonalnim nivoima, te Federalni Savez penzionera, odlučili su da će od vlasti tražiti hitno povećanje penzija. Peticiju koju već duže od mjesec dana potpisuju penzioneri u cijeloj Federaciji, predat će u toku ovog mjeseca.

Skromne penzije, nedovoljne za pokrivanje osnovnih životnih troškova, kao i želja za ostankom u društvenom i radnom životu, sve češće vraćaju penzionere na tržište rada.

U Bosni i Hercegovini primjetan je trend ponovnog zapošljavanja penzionera, koji rade na poslovima koje mladi i radno sposobni građani napuštaju ili za koje se ne mogu pronaći novi radnici, naročito stručni kadar.

“Prema podacima kojim raspolaže Federalni zavod za PIO/MIO na dan 29.08.2024. godine ukupno 1489 korisnika starosne penzije se nalaze u radnom odnosu”, kazali su za Forbes BiH u Federalnom zavodu za PIO/MIO .

Sektori u kojima ima najviše zaposlenih penzionera

Vlasti u Federaciji BiH prije nekoliko mjeseci donijele su odluku kojom je omogućeno privremeno i povremeno zapošljavanje bez gubitka penzijskih primanja, što je ranije bilo moguće samo uz obustavu penzije. Ova mjera je uvedena na osnovu odluke Ustavnog suda BiH, s ciljem da se penzionerima omogući dodatna zarada bez gubitka penzijskih primanja. Međutim, ovo pravo nije prošireno na sve penzionere. Invalidske i porodične penzije se i dalje obustavljaju pri zasnivanju radnog odnosa.

Na pitanje o trendu povratka penzionera u status zaposlenih, iz Federalnog zavoda za PIO/MIO navode da je, uzimajući u obzir cjelokupan sistem penzijskog i invalidskog osiguranja, relativno mali broj penzionera koji se ponovo zapošljavaju.

Zakon omogućava penzionerima da rade

“Trenutna zakonska regulativa omogućava rad i korištenje penzije penzionerima koji su navršili 65 godina života ili imaju 40 godina staža osiguranja. Radi se o ekonomski opravdanom zakonskom rješenju,” ističu iz Zavoda. Dodaju da u slučaju onemogućavanja rada i korištenja penzije, osiguranici često pronalaze alternative, poput ugovora o djelu, kako bi ostvarili dodatne prihode: ugovor o radu/radni odnos 23 posto doprinosa za PIO, ugovor o djelu 6 posto doprinosa za PIO.

Iz Fonda PIO Republike Srpske za Forbes BiH su pojasnili kako se u ovom entitetu uočava blagi i kontinuiran rast penzionera koji ponovo ulaze u radni odnos. Dok ih je 2019., bilo 4.401, 2020. godine 4.961, godinu kasnije 5.607, 2022.godine 6.334, prošle 7.458, u 2024. godini, ovaj broj iznosi 8.053, uglavnom u sektorima građevinarstva, saobraćaja, prehrambene industrije i zdravstva.

Koji su to najčešće poslovi kojima se vraćaju penzioneri

“Djelatnosti u kojima korisnici prava na penziju, sa statusom osiguranika, najčešće rade su: građevinarstvo, saobraćaj, prehrambena industrije, telekomunikacije, naučna djelatnost, rudarstvo i dr., gdje se najčešće traže stručnjaci sa odgovarajućom licencom, potom oblast zdravstva, visokog obrazovanja, komercijalna polјoprivredna gazdinstva, lјekari, advokati, zajednice etažnih vlasnika i dr. u manjem broju”, pojasnili su u Fondu PIO RS.

IStiču da su to najčešće lica sa specifičnim zanimanjima i odgovarajućim licencama, koji su kao takvi potrebni poslodavcima čija se djelatnost ne može odvijati, a da nemaju zaposleno lice tog profila. To su: elektroinženjeri, mašinski inženjeri, građevinski inženjeri, hemijsko-tehnološki inženjeri, inženjeri drvoprerade ali i lјekari-vještaci, pri sudovima, stomatolozi, pravnici. Ima i lica sa SSS, npr. zaposlenih u različitim udruženjima, takođe i NK radnika na poslovima obezbjeđenja ili čuvanja objekata i sl. Najveći broj je u većim i razvijenijiom ekonomskim i administrativnim središtima: Banjoj Luci, Bijelјini, Prijedoru, Doboju, Trebinju, Istočnom Sarajevu, ali ih ima i u manjim opštinama.

U ovom entitetu u julu je evidentirano 286.034 penzionera, prosječna penzija iznosila je 593,21 KM a najviša 3.228,64 KM. Najniža penzija za ostvaren staž do 15 godina iznosi 300,61 KM, za 15-20 godina penzijskog staža 360,76 KM, za 20-30 godina 420,90 KM, za 30-40 godina 481,08 KM, dok najniža penzija za 40 godina i više penzijskog staža iznosi 601,35 KM.

Penzioneri se često vraćaju na tržište rada zbog specifičnih znanja i vještina koje poslodavci teško nalaze među mlađom radnom snagom, ali razlozi leže značajno u finansijskim razlozima, kao i osjećaju društvene korisnosti.

Ministar trgovine i turizma Republike Srpske Denis Šulić izjavio je danas da se kampanji “Društveno odgovorni” do sada pridružilo 16 marketa, da će se u narednih nekoliko dana uključiti i sedamnaesti i da dosad ima više od 400 artikala po nižim cijenama.

Šulić je naglasio da nema više nijedne lokalne zajednice u Republici Srpskoj koja nema bar jedan market u ovoj kampanji, dok je u maju prošle godine, kada je kampanja započela, bilo otprilike šest-sedam marketa.

“Cijene tih proizvoda, u zavisnosti od količine pakovanja, idu i do deset konvertibilnih maraka niže u odnosu na period prije same kampanje i povećala se kupovina tih proizvoda. Većina proizvoda koji su dio kampanje proizvode se u Republici Srpskoj, tako da su na taj način uticali i na povećanje potrošnje domaćih proizvoda, što je isto na neki način u resornoj nadležnosti Ministarstva trgovine i turizma”, rekao je Šulić novinarima u Prijedoru gdje se sastao s gradonačelnikom Slobodanom Javorom i posjetio “As” market.

On je zahvalio lokalnoj zajednici i gradonačelniku na maksimalnoj podršci da se omogući građanima da lakše prebrode inflatorne udare.

Govoreći o turizmu, Šulić je naveo da grad Prijedor ima povećanje broja dolazaka i broja noćenja za više od hiljadu, što je oko 12 odsto.

“Možemo reći da je Prijedor sa brojem noćenja u ovoj godini iznad republičkog prosjeka što se tiče broja noćenja i procenta rasta. Na republičkom nivou smo na nekih šest odsto više noćenja nego za isti period prošle godine, a Prijedor je na nekih 12 odsto, što znači da je ovdje i Gradska uprava zajedno sa Turističkom organizacijom, ali i svim ljudima koji su dio turističke ponude, radila dodatno na brendiranju sadržaja”, istakao je Šulić.